Czy można powiedzieć, że anoreksja wiąże się z określonym typem osobowości lub określonymi cechami osobowości? Wg licznych opracowań istnieje zestaw cech, które wśród osób chorych na anoreksję powtarzają się. Jednak należy pamiętać, że wystąpienie określonych cech charakterystycznych dla osób z anoreksją nie zawsze powoduje zachorowanie. Możliwe jest, że anoreksja nie wiąże się z określoną osobowością. Z drugiej strony - określone cechy osobowości mogą być tylko jednym z wielu elementów, które dopiero razem powodują wykształcenie się anoreksji.
Ponieważ zdecydowana większość chorujących na anoreksję to kobiety, więc większość opracowań dotyczących osobowości anorektycznej odnosi się do płci żeńskiej. Uważa się, że kobiety dobrowolnie poddające się głodówkom są inteligentne, uparte w dążeniu do wyznaczonego celu, przesadnie ambitne, oraz mają niskie poczucie wartości odnośnie swojej osoby, a także swoich osiągnięć. Inne cechy kojarzone z anorektyczkami to perfekcjonizm, chłód emocjonalny, podatność na krytykę ze strony innych ludzi, brak zaufania zarówno do siebie samej, jak i do innych ludzi, a także niska samoświadomość.
Warto wspomnieć także o tym, że u wielu anorektyczek choroba ta wykształca się w okresie dojrzewania, kiedy ciało zmienia swój kształt, nabiera kobiecości, powodując wzmożone uczucie niepewności co do własnej osoby. W takim ujęciu wielu psychologów określa anoreksję jako wyraz lęku przed dorosłością, nie tylko w sferze zmian fizycznych, ale także zwiększającej się odpowiedzialności i presji związanej z podejmowaniem życiowych decyzji.
Zaburzenia osobowości powiązane z anoreksjąSzacuje się, że ilość osób dotkniętych anoreksją, która ma także zaburzenia osobowości, to wielkość rzędu kilkudziesięciu procent. Przy szukaniu powiązań pomiędzy tymi dwoma stanami należy zadać sobie pytanie, który z nich jest dominującym, a który jest zaburzeniem towarzyszącym. Z jednej strony anoreksja może być specyficznym sposobem w jaki zaburzenie osobowości ujawnia się, z drugiej - wpływ długotrwałej głodówki na umysł osoby chorej może dać efekty w postaci zaburzonej osobowości, zwłaszcza, że na na anoreksję chorują głównie osoby w wieku dojrzewania, kiedy to kształtowana jest osobowość człowieka. Należy tutaj podkreślić, że wystąpienie jednocześnie zaburzenia osobowości i anoreksji nie jest regułą, a także zamiast zaburzeń opisanych poniżej, mogą wystąpić inne, mniej typowe.
Zaburzenia osobowości najczęściej powiązane z anoreksją to zaburzenia klasyfikowane jako obawowo-lękowe (klaster C). Należą do nich:
• zaburzenia osobowości obsesyjno-kompulsywne (osobowość anankastyczna) - nadmierne przywiązywanie uwagi do zasad i reguł, perfekcjonizm, ścisłe kontrolowanie kontaktów z innymi ludźmi, brak elastyczności i otwartości, poczucie lęku i niepewności w sytuacjach, których dana osoba nie może kontrolować, przedkładanie sumienności i przestrzegania zasad nad przyjemności i związki;
• osobowość unikająca - unikanie kontaktów społecznych, trudności w nawiązywaniu stosunków z innymi ludźmi, a jednocześnie dążenie do uzyskania akceptacji otoczenia, często z towarzyszącą niską samooceną, izolowanie się na skutek obawy przed odrzuceniem, upokorzeniem i wstydem, nieumiejętność radzenia sobie w sytuacjach ryzykownych, związanych z nowymi doświadczeniami;
• osobowość zależna - potrzeba bycia pod nieustanną opieką, uległość, strach przed opuszczeniem, przesuwanie odpowiedzialność za własne życiowe decyzje na innych, bierność jako wyraz lęku przed podejmowaniem błędnych decyzji, podtrzymywanie relacji i związków za wszelką cenę poprzez przedkładanie potrzeb innych osób ponad własne, często także tolerowanie przemocy i psychicznego znęcania się ze strony najbliższych osób.
Oprócz zaburzeń należących do klastra C jak zaburzenie osobowości powiązane z anoreksją wymienia się także osobowość schizoidalną, która charakteryzuje się unikaniem przyjemnych doznań, chłód emocjonalny, brak umiejętności wyrażania uczuć i emocji, ograniczanie relacji z innymi ludźmi, tendencja do pozostawania samotnym, brak zainteresowania seksem.
Jednoczesne wystąpienie anoreksji i zaburzenia osobowości znacznie utrudnia leczenie. O wiele trudniejsze staje się też przekonanie chorej osoby do podjęcia leczenia (pogłębiony system zaprzeczania chorobie).
Źródło
http://anoreksja.mam-efke.pl/index.php?go=osobowosc