Zwyczaje żywieniowe dziewcząt z rozpoznaniem anoreksji i ich matek.Emocjonalne i nawykowe przejadanie się oraz restrykcje dietetyczne
WstępZwyczaje żywieniowe osób chorych na anoreksję, które znacząco odbiegają od przyjętych norm odżywiania się, to istotny czynnik obrazu klinicznego choroby. Występuje tu m.in. koncentracja na problematyce jedzenia, skutkująca zdobyciem wiedzy m.in. na temat diet i wartości odżywczych pokarmu, ograniczanie ilości i rodzajów pokarmu, dzielenie produktów na "dobre" i "złe". Często w rodzinach osób z anoreksją również pojawiają się pewne nieprawidłowości związane z rolą, jaką odgrywa przyjmowanie pokarmu. "Celem niniejszej pracy była ocena zwyczajów żywieniowych dziewcząt chorych na anoreksję i ich matek w porównaniu ze zwyczajami żywieniowymi dziewcząt zdrowych oraz ich matek."1
Materiał i metody
Pierwszą grupę badaną stanowiło 31 dziewcząt z anoreksją w wieku 13-20 lat (wskaźnik BMI: 12-17), a drugą - 31 matek dziewcząt chorych na anoreksję w wieku 36-60 lat (wskaźnik BMI: 20-34). Grupa kontrolna składała się z 31 dziewcząt zdrowych (wiek 14-19 lat, BMI 18-25) oraz 31 matek zdrowych dziewcząt (wiek 36-60, BMI: 18-30).
Zastosowano kwestionariusz Moje Zwyczaje Żywieniowe, za pomocą którego ocenia się czynniki związane ze zwyczajami żywieniowymi: nawykowe przejadanie się, emocjonalne przejadanie się oraz restrykcje dietetyczne.
WynikiDziewczęta chore na anoreksję uzyskały istotnie wyższe wyniki w porównaniu z grupą kontrolną. Wskazywały one na częstsze stosowanie restrykcji dietetycznych oraz nawykowego przejadania się. Częstsze stosowanie restrykcji żywieniowych zaobserwowano także u matek dziewcząt z anoreksją w porównaniu z matkami zdrowych dziewcząt.
DyskusjaNajbardziej istotne różnice wskazano w obszarze stosowania restrykcji dietetycznych u dziewcząt chorych i zdrowych. Nie stwierdzono natomiast istotnych różnic w zakresie emocjonalnego i nawykowego przejadania się, choć wyniki związane z przyjmowaniem nadmiernych pokarmów w sytuacjach trudnych emocjonalnie były w obu grupach podwyższone. Może to świadczyć o tym, że jedzenie jest postrzegane jako środek łagodzący emocje negatywne lub jako źródło emocji pozytywnych. W grupie dziewcząt chorych zaobserwowano, iż jedzenie postrzegane jest także jako przyczyna powstawania emocji negatywnych np. poczucia winy po spożyciu pokarmu.
Wykazano, że niektóre zwyczaje żywieniowe matek dziewcząt chorych na anoreksję są podobne. "Postawy rodziców wobec żywienia mają ogromny wpływ na kształtowanie się późniejszych zaburzeń jedzenia u dzieci. Autorzy austriaccy stwierdzili, że nadmierna koncentracja rodziców na jedzeniu we wczesnym okresie życia dziecka jest istotnym czynnikiem wystąpienia zaburzeń jedzenia oraz uzależnień."2
Wnioski"1. Dziewczęta z anoreksją częściej stosują restrykcje dietetyczne niż dziewczęta zdrowe, natomiast wyniki w zakresie czynników emocjonalnych są u nich podobne. Oznacza to, że w grupie osób zdrowych jedzenie jest postrzegane jako środek łagodzący emocje negatywne lub jako źródło emocji pozytywnych, natomiast w grupie chorych na anoreksję - jako przyczyna powstawania emocji negatywnych.
2. Zwyczaje żywieniowe matek dziewcząt z anoreksją i matek dziewcząt zdrowych różnią się w zakresie tendencji do nawykowego przejadania się u matek dziewcząt zdrowych. Może to być wyrazem mniejszej dbałości o dietę w tych rodzinach, gdzie jedzenie nie stanowi istotnego problemu rodzinnego."3
Na podstawie:
K.Nowakowska, A.Borkowska: Zwyczaje żywieniowe dziewcząt rozpoznaniem anoreksji i ich matek; Psychiatria; tom 3, nr 3, 133-137, Via Medica, 2006.
1,2,3 K.Nowakowska, A.Borkowska: Zwyczaje żywieniowe dziewcząt rozpoznaniem anoreksji i ich matek; Psychiatria; tom 3, nr 3, 133-137, Via Medica, 2006.
http://www.centrumzaburzenodzywiania.pl ... drPJ6w7crM
